80 LAT TEMU URODZIŁ SIĘ CZESŁAW WYDRZYCKI NIEMEN
80 lat temu, 16 lutego 1939 roku, urodził się Czesław Niemen. Ten, który w swoim twórczym działaniu umieścił się głębokie pierwiastki poetyckie, religijne, plastyczne, kompozytorskie, śpiewacze i ojczyźniane. Był artystą, który znakomicie rozumiał swoje powołanie…
Rozumiał Czesław Niemen to wszystko, co ma na imię Polska. W okresie rocznicowym upamiętniającym 100 – lecie odzyskania niepodległości jego działalność znaczyła bardzo wiele. Primo – odkrywał na nowo poetów znad Wisły, secundo – wyrażał wiarę, że człowiek odnajdzie swoje miejsce pośród ludzi dobrej woli, tertio – łączył w swoim istnieniu dobro, radość, pokorę i atencję dla ojczystej przyrody.
Rozmawiałem z artystą w roku 1977, kiedy przyjechał z „Grupą Niemen” na koncert do Wojewódzkiego Domu Kultury w Przemyślu. Było to piękne doświadczenie utrwalone przyśpieszonym serca biciem. Recenzję tego epokowego wydarzenia umieściłem w „Życiu Przemyskim”,
a fotografie wówczas wykonane po dzień dzisiejszy zdobią moje domowe biurko.
Artysta, którego życiorys i przebogatą twórczość znamy. Mistrz organów i gitary z charakterystycznym białoruskim zaśpiewem. Taki był. Takiego pamiętamy. Czytelnikom naszego Portalu pragnę zadedykować Norwidowe słowa( „Aerumnarum plenus”), które włączył urodzony nad rzeką Lebiodą, między Lidą a Grodnem, wybitny pieśniarz, kompozytor, muzyk i projektant form tworzonych przy użyciu komputera:
Czemu mi smutno i czemu najsmutniej,
mamże ci śpiewać ja — czy świat i czas?…
Och! bo mi widnym strój tej wielkiej lutni,
w którą wplątany duch każdego z nas.
I wiem, że każda radość tu ma drugę.
Poniżej siebie, przeciw-radą łzę,
i wiem, że każdy byt ma swego sługę,
i wiem, że nieraz, błogosławiąc, klnę (…)
Polskie Radio w rocznicę urodzin artysty wyemitowało wiele okolicznościowych audycji. Jedną z nich była rozmowa Marii Szabłowskiej z Markiem Gaszyńskim, autorem wielu utworów Czesława. Przy tej okazji przypomniano wiele faktów i okoliczności dotyczących jego pracy twórczej realizowanej jeszcze w domu przy ulicy Niecałej w Warszawie. Artysta śpiewał m.in. z Wandą Warską. Bywał gościem radiojedynkowego Młodzieżowego Studia „Rytm”. Należy w tym miejscu dodać, że ostatnio pojawiła się realna perspektywa realizacji filmu o wykonawcy „Dziwnego świata”. Marzenie o głównej roli snuje Piotr Stramowski (Neweria, Lifestyle, anja). W opinii aktora Niemen był jednym z najważniejszych polskich artystów.
Czesław Niemen zmarł 17 stycznia 2004 roku.
HENRYK GRYMUZA