WITOLDZIE CHUDECKIM WYKŁAD
W ramach cyklu „Ponure lata 40. XX wieku”w siedzibie Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia 23 stycznia wygłosił wykład mjr dr Dariusz Fudali. Spotkanie dotyczyło jarosławianina, naczelnika Więzienia Mokotowskiego Witolda Chudeckiego.
W. Chudecki pochodził z rodziny mieszczańskiej. Na skutek przedziwnych zrządzeń losu był świadkiem egzekucji trzech Niemców, który swoją brutalnością przysporzyli wiele krzywdy mieszkańcom stolicy. On sam był człowiekiem, który poszukiwał swojej drogi życiowej. Ukończył studia wyższe. Władze komunistyczne odznaczyły go w 1946 roku Srebrnym Krzyżem Zasługi. Pojawiła się przed nim szansa sporego awansu zawodowego. Mógł realizować się w warszawskim więzieniu przy ulicy Rakowieckiej 37 (więzienie na Mokotowie – przyp. HG). W oficjalnej reżimowej nomenklaturze nazywane było „więzieniem nr 1”.
Chudecki z żoną zamieszkał w Warszawie. 9 lipca 1946 roku został mianowany naczelnikiem Więzienia Mokotowskiego. Był członkiem Partii, ale zarówno w sferze zawodowej jak i politycznej nie wykazywał wyjątkowej gorliwości. Może dlatego nie przypisuje się mu drastycznych działań. Był Chudecki – jak wspominam - absolwentem studiów wyższych - ukończył je w II Rzeczypospolitej. Konfrontacja z okrutną rzeczywistością, jaką była II wojna światowa i jego udział w działaniach wojennych wywołały w jego naturze określone zachowania. Opuścił rodzinny Lwów, następnie udał się do Krakowa, gdzie podjął pracę w firmie prywatnej. Po pewnym czasie przeniósł się do Warszawy, gdzie podjął pracę konspiracyjną. Nastąpiło jego zatrzymanie przez gestapo i kolejny etap w jego życiu. Trafił do Auschwitz, Sachsenhausen i Neugengamme.. Prawdopodobnie dzięki swojej dobrej kondycji fizycznej przeżył tę gehennę. Po wojnie powrócił do Warszawy i podjął decyzję o pracy w więziennictwie. Dalsze losy jarosławianina są znane. Dotychczasowe badania nie potwierdzają jakichkolwiek form jego okrucieństwa wobec powojennych więźniów
o patriotycznym rodowodzie.
Podczas spotkania w siedzibie SMJ dr Fudali zaprezentował film o Więzieniu Mokotowskim zrealizowany podczas zajęć z kształcenia obywatelskiego w Dowództwie Obrony Terytorialnej. Dariusz Fudali związany jest m.in. z Wydziałem Socjologiczno-Historycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. Jest członkiem wielu towarzystw regionalnych i autorem wartościowych pozycji wydawniczych.
Tekst i foto: HENRYK GRYMUZA